Tıbbi Jeoloji Uzmanı ve Jeoloji Yüksek Mühendisi Dr. Eşref Atabey, 2003 yılında başka meslektaşlarıyla fosil ormanın durduğu bölgeyi keşfetti ve burada incelemelerde bulundu. O devre yapılan tetkikat buradaki taşa mail parçaların aslında milyonlarca yıllık tek ormandaki tahmis kalıntıları olduğunu gösterdi.
Dr. Atabey ile ziyaret ettiğimiz taşlaşmış orman bu 15 milyon yıl önce tabiî tek göl alanıydı. O zamanlarda volkanların patlamasıyla okunabilen lavlar, etrafa yayılan küller jeolojik tek süreci başlattı.
“Taşlaşma olayı hemen olmuyor, milyonlarca yıl sürebiliyor”
Tıbbi Jeoloji Uzmanı Dr. Eşref Atabey, taşlaşmış orman ve toprak üzerine senelerdir yaptığı tetkikat sonucu edindiği bilgileri şöyle anlatıyor:
“Bu devirde, yani milyonlarca yıl önce, yakınlarda volkanlar patlamış. Volkanlar patladığı zaman çevreye lav akması olmuş. Bir taraftan bile küller havaya yayılmış. Bu volkanik küller yamaçlardaki, çevredeki ağaçları lavlarla beraberce önüne katarak taşımış. Volkanik eriyikler içinde silis vardır. Bu silisli eriyikler önüne kattığı odunlara karışarak, kol gövdelerinin odunsu dokusuyla yer değiştirmiş. Bunlar zamanla olmuş tabii. Hemen taşlaşma olayı olmamış.”
Bölgedeki taşlaşmış kol kalıntılarının nasıl oluştuğunun detaylarını bile anlatıyor Atabey:
“Bu ağaçlar silis yönünden zengin su içinde kalınca, tek müddet sonra odunsu yapı yerini silis kürecikleriyle yer değiştirmiş. Yani yerde silis kürecikleri aslında taşlaşmayı oluşturan mekanizmanın sebep olduğu ürün oluyor. Bu şekilde yerde taşlaşma olayı gelişmiş. Bu az saat içinde olacak tek taşlaşma olayı olumsuzlama. Jeolojide tek süreç vardır. Bu yüzlerce, binlerce ya bile milyonlarca yıl içinde olabilir.
Burada lavlar akarken seyyal ve sıcak olduğu için önüne kattığı ağaçları yaktığından onların fosilleşmesini sağlayamıyor. Yani fosil olamıyor onlar yandığı için. Ancak küllerin altında kalan, korunan ağaçlarda silisleşme ve taşlaşma olabiliyor.”
“Kültür ve Turizm Bakanlığı, taşlaşmış ormanı zaman basamak tabiî sit alanı ilan etti”
O zamanlar fosil kalıntıları incelerken bölgenin tahrip edilmesinin önüne geçmek için önlem alınması gerektiğini bencil Dr. Atabey ve meslektaşları Kültür ve Turizm Bakanlığına referans yapıyorlar. Bölgede bağcıklı yerde mirasın korunması için dahi Kültür ve Turizm Bakanlığı 2005 yılında burayı zaman basamak tabiî sit alanı ilan ediyor.
“İnceleme yaptığımızda yerde manzarayla karşılaştık. Ve burada saçılmış halde eski, o devirde yaşamış adî yukarı 15 milyon yıl öncesine, jeolojik devre ilgili meşe, arca ve servigillerden türü ağaçlar olduğunu öğrendik. Daha sonra buranın tek koruma altına alınması için meslek odası nezdinde girişimlerde bulunduk değişik platformlarda. 2005 yılında bura Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından zaman basamak tabiî sit alanı olarak ilan edildi. Birinci basamak tabiî sit alanı ilan edilen yerde yer, tek kilometre uzunluğunda 200-300 metre genişliğinde tek zon.”
Taşlaşmış ormanın önemi nedir?
Milyonlarca yıllık tabiat olaylarının sonucunda oluşan fosil orman ilim insanları, öğrenciler ve halk için öğretici tek niteliğe sahip. Pelitçik Mahallesi’nde bağcıklı yerde toprak jeoloji, gelişme, ekonomik gibi konulara meraklı olanların ilgisini çekebilecek nitelikte.
Dr. Eşref Atabey dahi buranın tanıtılmasının önemini şöyle anlatıyor:
“Eğitim gayeli buranın kullanılması gerekiyor. Ankara’daki özellikle jeoloji, gelişme, ekonomik bölümlerinde okuyan üniversite öğrencileri buraya getirilebilir. Sahada ‘Milyonlarca yıl önce buranın iklimi nasıldı, jeolojik geçmişi, yerde ağaçlar nasıl taşlaştı, silisleşti, bunların türleri neler’ anlatılabilir. Doğayı sevdirmek, izlenimcilik anlamak ve ilmî anlamda terbiye gayeli kullanılabilir. Halka bile tıpkısı şekilde verilebilir. Doğayı sevdirme ve öğretme eğitimleri yapılabilir.”
Bunun yanı sıra Dr. Atabey, bölgede hala keşfedilmeyi muntazır, görünenden henüz fazla fosil kalıntı bulunduğunu söylüyor. Atabey’açınık göre toprak, ilim insanlarının taharri yapmaya sürme etmesi gereken nitelikte.
“Bilim insanları tarafından burada kazılar yapılacak. Bu yüzeyde bozgun olan parçalar pek o kadar önemli olumsuzlama. Önemli olan kazılar yapıp yerin altına gerçek, eksiksiz hiç akman kol kök ve gövdelerini ortaya çıkartmak. Bunlar çıkartılıp türlerine göre kataloglanacak, etiketlenecek. Yürüyüş yolları yapılarak bura tek gezinti alanı haline getirilecek. Kimlikleri yazılacak tahmis. Bu şekilde turizme zorlamak için önem kazanıyor bura.”
Kurgu: Cihan Karaahmetoğlu
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.