


Her yıl milyonlarca insan tedavi edilemeyen kanser hastalığı nedeniyle hayatını kaybediyor. Kesin tek tedavi yöntemi namevcut yerde hastalık için kemoterapi ilaçları ise zorlu süreçlerin sonunda hayata tutunmak için tek umut. Ancak kemoterapinin kanser hücrelerinin tamamını temizleyebilmesi mümkün olmuyor.
Yeni geliştirilen yöntemler dahi yerde noktada muvaffakıyet sağlamayı hedefliyor. Zira, tedavinin en kritik noktası tüm kanser hücrelerinin temizlenebilmesi. Uzmanlara göre, muafiyet sistemi yerde görevi sağlayabilecek yetenekteki T hücrelerine sahip.
BioNTech firmasının geliştirdiği kanser aşısı yerde hücreleri mRNA teknolojisiyle harekete geçirerek kanser hücrelerini yok etmeyi başardı. Uzmanların muafiyet sistemindeki ‘askerler’ olarak isimlendirdiği T hücreleri şimdi başka tek tedavi dahi başrol oynuyor.
ABD’dahi Jackson Laboratuvarı Enstitüsü Baş Araştırmacısı Prof. Dr. Derya Unutmaz ve Türk doktorlardan oluşan ekibi yerde tedavinin muvaffakiyetli şekilde sonuçlanması için 30 yıldır icraat yapıyor. Kanserli hastanın muafiyet sistemindeki T hücrelerine laboratuvarda kodlayarak kanser hücrelerini yok etme görevi veren çalışmayı, Prof. Dr. Derya Unutmaz ile konuştuk.
Kanser hücresi nasıl oluşur?
Vücuttaki hücrelerin çoğunun malûm tek yaşam süresinin olduğunu tamlayan Prof. Dr. Unutmaz, tek hücrenin yaklaşık kırk kez bölündükten sonra yaşlanlandığını ve yok olduğunu anlatıyor. Bu mekanizmanın hücrelerin sonsuz şekilde bölünmesini yani çoğalmasını önleyecek sofistike tek sistem olduğunun bile altını çiziyor.
“Fakat türlü sebeplerden dolay yerde çevresel faktörler olabilir, genetik faktörler olabilir hücrelerin içindeki tek program dediğimiz DNA’sında genetiğinde mutasyonlar oluşmaya başlar. Ve yerde mutasyonlar biriktikçe dahi hücrelerin tek şekilde bölünmesini sınırlayan ya bile yayılmasını sınırlayan mekanizmalar ortadan kalkar ve hücre tek süre sonra ölümsüz hale gelir. İşte tığ o hücreye kanser hücresi diyoruz.”
Bu hücre bölünmelerinin kontrolünü kaybetmesi kanser hücrelerinin oluşmasına neden oluyor. Bu hücreler sadece kendi bölümünde olumsuzlama başka alanlara bile yayılmaya başlayınca metastaz oluşuyor. Unutmaz, “Bu yüzden kanser hücreleri tek şekilde önce kendi ortamında büyüyorlar ve normal hücrelerin yerini alıyorlar” debba ve ekliyor “Daha sonra bile türlü organlara yayılarak sonuçta insanın ölümüne sebep veriyorlar.”
[Kodlanmış T hücreleri kanser hücresine yapışıyor.]
“T hücreleri savunma görevinde”
Unutmaz, muafiyet sistemini vücudumuzun savunma sistemi olduğunu söylüyor. Bu yüzden dahi sistemdeki T hücreleri için savunma görevlerine atıfta bulunarak er, keskin nişancı ya bile özel harekat timi benzetmesini yapıyor.
“Yani T hücrelerini sayı türlü görevleri olan ve çeşidi bağcıklı muafiyet sisteminin ana hücreleri niteleyerek tanımlayabiliriz. Biz yerde hücreleri sayı uzun yıllardır çalışıyoruz ve yerde değişik tiplerini anlamaya çalışıyoruz. Onları klasifiye ediyoruz. Fonksiyonlarını öğreniyoruz. Aynı zamanda bile programlıyoruz yerde hücreleri.”
“Bağışıklık sistemini kansere karşı bile eğitebileceğimiz anlaşıldı”
Kanser tedavisinde muafiyet sisteminin son yıllarda çevrilme yaptığına değiniyor Unutmaz:
“Özellikle T hücrelerini tek ordu olarak görürsek yerde hücreler normal şartlarda virüsle enfekte olmuş hücreleri tanıyarak yok ediyorlar. Yahut bile bakterilere karşı vücudumuza haricen giren düşmanları yok etmekle görevliler. Sonuçta kanser hücreleri dahi bizim için tek tehdit oluşturuyor. Bu bakımdan yapılan uzun tetkikat sonucu yerde muafiyet sistemini kansere karşı bile eğitebileceğimiz yahut bile yönlendirebileceğimiz anlaşıldı.”
“Sentetik biyolojiyle kanser hücresini tanıtıyoruz”
Öte yandan sayı önemli tek nokta var. Bilim insanları kansere karşı eğitilebilen T hücreleriyle en azından bazen kanserlerde sayı muvaffakiyetli sonuçlar öncü. Hatta yerde yöntemlerden bazıları kabul edildi. Fakat Unutmaz, buradaki en yetişkin zorluğun kanser hücrelerinin normal hücrelerle olan benzerliği olduğuna dikkati çekiyor. Prof. Dr. Unutmaz ve ekibi dahi yerde konuya yoğunlaşıp çalışmalarını geliştirdi. Zira, aslında eksiksiz mesele muafiyet sistemine yerde farklı olan kanser hücrelerini tanıtmak:
“Bizim çalışmamızda yerde hücreleri yani normal şartlarda virüsle enfekte olmuş tek hücreyi öldüren ölümcül hücre dediğimiz hücreleri eğitip donatıyoruz. Ne yapıyoruz? İçlerine sentetik biyolojiyle kanser hücresini tanıyacak tek molekül koyuyoruz. Çünkü kanser hücrelerinin bazen farklılıkları var. Ya bile sayı farklı olmasa bile yine dahi kendilerine özel bazen molekülleri var. Bunları T hücrelerine koyduğumuz zaman T hücreleri yerde sayede kanser hücrelerini normal hücreden fark edebiliyor veya ekseriyetle kanser hücresine yöneliyor.”
[Prof. Dr. Derya Unutmaz’ın bahsettiği ‘ölüm öpücüğü’]
‘Ölüm öpücüğü’ tanımasını sağlıyor
“T hücresi, kanser hücresini tanıması için ona yapışması lazım” debba Unutmaz ve ‘ölüm öpücüğü’ne değiniyor:
“Bu sentetik molekül sayesinde içeriye tek sinyal gönderiyor. ‘Tamam yerde düşmandır, kanser hücresidir, bunu yok edebilirsin’ debba. Buradaki ‘ölümcül öpücük’ akıllandırma bile aslında sayı ilginç tek hayatî mekanizma. T hücresinin kanser hücresini tanıyabilmesi için ona yapışması lazım. Yani yüzeyinde kanserin o bizim eğittiğimiz yahut bile farklı olan kısımlarını tanıyabilmesi lazım. Onu tanıdığı anda kanser hücresinin yüzeyinde bazen aralıklar açıyor ve içeriye bombalar atıyor küçük moleküller şeklinde. Bu sayede dahi kanser hücresini yok ediyorlar.”
Unutmaz bile “Bu sistemi kullanarak yerde hücreleri eğitip donatarak tekrar programlayarak kanser hücrelerine karşı tek tedavi yöntemi geliştirdiklerini” paylaşıyor.
Kemoterapi bitiyor mu?
Unutmaz, yerde yöntemle geliştirilen tedavinin kanserin kesin çaresi olacağı konusunda oldukça emin. Kemoterapiye dahi yerde sayede ihtiyaç olmayacağı görüşünde.
“Hastaya kemoterapi verdiğiniz zaman sayı yüksek dozda veremiyorsunuz zira başka normal hücreleri dahi öldürüyor. Kanserin birçok hücresini öldürebiliyorsunuz fakat sayı rengi kanser hücresi kalsa beraberce yeniden kanser hücreleri ortaya çıkıyor. Bu sefer kemoterapi ilaçlarına karşı bile mukavemet kazanmış oluyor. Fakat muafiyet sistemini eğittiğiniz zaman yerde hücreler sürekli vücudumuzda var. Bu yüzden ortaya menfaat çıkmaz kanser hücrelerini yok edebiliyorlar ve sayı uzun süreli kesin tedavi oluşmuş oluyor. Bu bakımdan muafiyet sistemi kanser tedavisinde en önemli rolü oynuyor olacak. Bağışıklık sistemi sayesinde ilerde tedavi edemeyeceğimiz tek hasta kalacağını sanmıyorum.”
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.