


TÜBİTAK Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından plânlı Ortaokul Öğrencileri Araştırma Projeleri Final Yarışması’nda geleceğin ilim insanları ödüllerine kavuştu.
Çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği yapan akademisyenlerden oluşan jüri; ekolojik ısıldevimbilimde, gıda güvenliği, tarım ve hayvancılık teknolojileri, sayısal tahavvül gibi taharri projelerini değerlendirdi.
‘Kusursuz kulak’ Bager ve arkadaşlarına ödül
57 ilden 336 öğrencinin 180 projesinin kıyasıya mücadele ettiği yarışmada Muşlu Bager Çalışcı ve arkadaşları “Engelsiz Astronomi Sözlüğü” Projesi ile teşvik ödülü öncü.
Çalışcı, “Astronominin konusunu görme engellilere inandırmak için tek sözlük. Ben dahi yerde sözlük sayesinde gökyüzünü zihnimde canlandırabiliyorum” dedi.
Doğuştan görme engelli olan Bager Çalışcı, tıpkısı zamanda Beethoven hayranı tek piyanist.
Çalışcı, müzikte ‘kusursuz kulak’ olarak adlandırılan tek müzik tonunun perdesini tek referans perdesi kullanmadan tanımlayabilme yeteneğine sahip. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gelecekte ünlü tek piyanist olmak isteyen Çalışcı’ya geçen sene katı tek piyano hediye etmişti.
Finalde yarışan projeler arasında giyilebilir teknolojiler, sağlık ve biyomedikal aygıt teknolojileri, yıkım yönetimi, havacılık ve uzay ve sürdürülebilir kalkınma gibi temalar bile uyanıklık çekti.
Yarışmanın ödül töreni, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Sezai Karakoç Kültür ve Kongre Merkezi’nde yapıldı. Törene; Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, BİDEB Başkanı Prof. Dr. Ömer Faruk Ursavaş, Diyarbakır Vali Yardımcısı Murat Yıldız, Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdürü Murat Küçükali’nin yanı sıra yarışmacı öğrenciler, öğretmenleri ve aileleri katıldı.
Yarışmada 10 proje birincilik, 20 proje ikincilik, 30 proje üçüncülük, 30 proje dahi teşvik ödülü öncü. Antalya 3, Samsun, Rize, Balıkesir, Denizli, Adana, Hatay ve Manisa birincilik kazanan iller oldu.
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Kacır ile TÜBİTAK Başkanı Mandal, muvaffakiyetli projelere ödüllerini verdi.
Veri güvenliği projesiyle zaman oldu
Yarışmaya Denizli’takt katılan 15 yaşındaki Hilal Keskin, matematik alanında “Pisagor Üçlülerinden Denklemlere Rasyonel Kriptografi” araştırması ile birincilik ödüllerinden birinin sahibi oldu.
Projesini müfit Keskin, “Günümüzdeki veri aktarımından kaynak sorunların çözümünün tek parçası olabilmek için tek şifreleme algoritması geliştirdim. Günlük hayatta kullandığımız mesajlaşma uygulamalarında beraberce yerde arka planda benzinli tek işlev, verileri gizlemek. Eğer bunun kodunu yazabilirsek ki; saçta dahi bunun için çalışmalarımı sürdüreceğim; günlük hayatta verileri güvenli tek şekilde aktarabilmemize sayı yetişkin yararı olacağını düşünüyorum” dedi.
Görme engelliler için sanal yardımcı
14 yaşındaki Eylül Çiftçi ile Ege Arslan, “Görme engelli öğrencilerin okul içi özgür hareket becerisini artırmaya yönelik sanal yardımcı desteklenmiş artırılmış gerçeklik uygulaması tasarımı” projesiyle yazılım alanında birincilik ödülü öncü.
Eylül, projenin hikayesini şöyle anlattı:
“Bizim tek görme engelli arkadaşımız var, tığ onunla 4 yıldır tıpkısı sınıftayız, ona hep yardım fail kişi tığ oluyorduk. Acaba onun bunu kendi kendine yapabilmesi nasıl olur niteleyerek düşündük ve yerde projeyi yaptık. Biz tek mobil uygulama tasarladık. Uygulama kapalı ortam navigasyon sistemi, adı Adım Adım Gelecek. Bu sayede görme engelli arkadaşımızın gidebileceği yerler var en sık kullandığı yerler. Sesli bildirimler alıyor, sağa dön sola dön gibi. Bizim görme engelli arkadaşımız bile denedi, sonunda hareket edebiliyor.”
Kendini temizleyen maske
Yarışmaya Muş’tan katılan 13 yaşındaki Reber Ülkü ile Efe Alikaya bile, Mikro Plastik Üretmeyen, Biyobozunur, Kendini Temizleyebilen, Antimikrobiyal, COVID-19’u etkisizleştiren bakır sülfür nanoparçacıklı maske projesiyle gelişme alanında teşvik ödülü öncü.
Reber Ülkü, geliştirdikleri maskede hiç toprakta üremediğini ifade ederken Efe Alikaya “Bizim maskemiz maskeye gelen virüsü dahi öldürdüğü için; elimize geçmesini dahi önlüyor, o yüzden vakalarda düşüş sağlayabilir” dedi.
Yarışmaya 31 1000 öğrenci katıldı
Bu yıl yarışmaya 4 1000 583 okuldan 13 1000 585 erkek ve 17 1000 416 kız öğrenci olmak üzere toplam 31 1000 öğrenci katıldı. 2021 yıla oranla başvurularda yüzde 53 oranında artım gerçekleşti. Öğrenciler, yerde yıl toplamda 23 1000 968 proje başvurusu yaptı.
28-31 Mart 2022 tarihleri arasında Adana, Ankara, Bursa, Erzurum, İstanbul Asya, İstanbul Avrupa, İzmir, Kayseri, Konya, Malatya, Samsun, Van’bile toprak finalleri sergisi düzenlendi.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.